Έυλογα επιλέχθηκε η θεματική «Η πρόκληση της στέγασης για τους νέους και τις νέες της Κύπρου» για συζήτηση και εξέταση από την Επιτροπή Εσωτερικων στην 4η Βουλή των Νέων Αντιπροσώπων. Σήμερα, εν έτη 2020, οι νέοι και οι νέες της χώρας μας ζουν πολύ διαφορετικά απ’ότι μερικά χρόνια πριν και καλούνται να αντιμετωπίσουν προκλήσεις, αλλά και να υπερβούν εμπόδια για να εκπληρώσουν τους στόχους και τις προσωπικές τους επιδιώξεις. Ποτέ άλλοτε δεν έχουμε παρατηρήσει τη νεολαία να δυσκολεύεται τόσο πολύ με την την απόκτηση στέγασης λόγω των τιμών των ενοικίων.
Αξίζει λοιπόν να δούμε πιο προσεχτικά τις διάφορες πτυχές της στέγασης των νέων, ποιες συνέπειες έχει για τους νέους και πως μπορούμε να βγούμε από το αδιέξοδο.
Είναι φυσικό επακόλουθο ένας νέος να προβληματίζεται όταν αγωνίζεται για την σταδιοδρομία του, δουλεύει είτε παράλληλα με τις σπουδές του είτε όχι, προσπαθεί να ανεξαρτητοποιηθεί από τους γονείς του και εν τέλει δεν μπορεί να πληρώσει το ενοίκιο των 500 ευρώ και άνω. Ένα πρόσθετο άγχος βλέπουμε να υπάρχει για το αν θα καταφέρει να ανταπεξέλθει στις οικονομικές του υποχρεώσεις και παράλληλα να βγάζει τα προς το ζειν για μια αξιοπρεπή ζωή. Eίναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το συναίσθημα αυτό είναι τελείως πρωτόγνωρο σε μερικούς καθώς είμασταν παντελώς απροετοίμαστοι για την κατάσταση με την οποία είμαστε αντιμέτωποι και εάν αναλογιστούμε ότι πριν 3 χρόνια τα ενοίκια κυμαίνονταν από 100 εως 200 ευρώ πιο κάτω απότι σήμερα. Όπως έχει σημειώσει η Επιτροπή Εσωτερικών της 4ης ΒτΝΑ στην έκθεσή της, οι τιμές των ενοικίων αυξήθηκαν (συγκριτικά με το 2014) κατά 44,81% στη Λευκωσία, στη Λεμεσό 57,47%, στη Λάρνακα 42,86%, στην Πάφο 68% και στην Αμμόχωστο 5%.
Τα αποτέλεσματα αντικατοπτρίζονται στην καθημερινή βιοπάλη ενός νέου που προσπαθεί με νύχια και με δόντια να επιβιώσει – γιατί για αγώνα επιβίωσης μιλάμε. Οι νέοι αναγκαστικά συμβιβάζονται με την ιδέα ότι στο άμεσο μέλλον δεν θα μπορούν να έχουν το δικό τους χώρο πληρώνοντας ένα τόσο μεγάλο ποσό, μόνο και μόνο για το ενοίκιο. Διεξοδικά λοιπόν η λύση είναι να μένουν με τους γονείς τους έτσι ώστε να μην έχουν τα οικονομικά έξοδα ενός διαμερίσματος.
Ακολούθως και όπως συζητήθηκε από τους νέους βουλευτές κατά τη διάρκεια του τριημέρου των εργασιών της 4ης ΒτΝΑ, η διαμονή των νέων με τους γονείς τους με το πέρας του χρόνου δημιουργεί εντάσεις, προστριβές και ένα τοξικό πολλές φορές περιβάλλον με τα διάφορα καθημερινά προβλήματα που έρχονται στην επιφάνεια. Πως είναι εφικτό λοιπόν για ένα νέο να ευδοκιμήσει μέσα σε αυτές τις συνθήκες;
Επίσης μια άλλη πτυχή που θίχτηκε είναι το ότι οι νέοι σήμερα δύσκολα αποφασίζουν να δημιουργήσουν τη δική τους οικογένεια και αυτό γίνεται συνήθως σε πολύ πιο μεγάλες ηλικίες. Όταν η αυτοσυντήρηση του ίδιου του ατόμου γίνεται μετά δυσκολίας τότε πως μπορούν οι νέοι να έχουν βλέψεις για την δημιουργία δικής τους οικογένειας, σε ποιο περιβάλλον και υπό ποιες συνθήκες θα μεγαλώσουν τα δικά τους παιδιά;
Ένας νέος έχει διάφορες ανάγκες σήμερα, ζώντας σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο και πολύπλοκο κόσμο που μας προτρέπει να εξελισσόμαστε, να μαθαίνουμε συνεχώς καινούρια πράγματα και να προσαρμοζόμαστε σε καινούριες πραγματικότητες. Σε αυτές τις ανάγκες μπορούμε να συμπεριλάβουμε την εκπαίδευση, την προσωπική, κοινωνική και την επαγγελματική ανέλιξη. Όταν υπάρχει ένα μόνιμο άγχος και μια ατέρμονη αγωνία για το μέλλον και την αποκατάστασή του ως προς το χώρο διαμονής, δεν μπορεί να ασχοληθεί με τα υπόλοιπα. Για παράδειγμα ένας νεαρός 24 χρόνων που μόλις έχει ολοκληρώσει τις σπουδές του και αρχίζει χωρίς εμπειρία στον εργασιακό χώρο μπορεί αρχικά να αμοίβεται με αρκετά χαμηλό μισθό.
Ευλόγως δημιουργείται το ερώτημα πώς μπορεί να δίνει τα τρία τέταρτα του μισθού του στο ενοίκιο και να μπορεί αργότερα να συντηρήσει ένα διαμέρισμα ώστε να ζει με άνεση. Τι γίνεται λοιπόν με τις υπόλοιπες υλικές αλλά και άλλες ανάγκες του; Ένα ταξίδι ας πούμε που ήθελε να πραγματοποιήσει ή ένα καλό αυτοκίνητο που θέλει να αγοράσει ή ακόμη και τα προσωπικά του έξοδα που διαθέτει για τις εξόδους του με την παρέα. Συμπερασματικά δεν μπορούμε να ζητούμε από τους νέους να μπορούν να ανταπεξέλθουν επαρκώς σε όλους τους τομείς της ζωής τους γιατί πολύ απλά είναι πέραν των δυνατοτήτων τους.
Εν κατακλείδι, η πρόκληση της στέγασης για τους νέους της Κύπρου είναι ένα μείζον ζήτημα και θα ήταν καλό να τεθεί ως προτεραιότητα όσον αφορά τη νεολαία από τους φορείς χάραξης πολιτικής στην Κύπρο.
Εμείς οι νέοι, πως μπορούμε λοιπόν να διαχειριστούμε τα νέα δεδομένα στον τομέα της στέγασης; Η απάντηση εναπόκειται στο πως θα αξιοποιήσουμε τη συνολική προσπάθεια που έγινε στην 4η Βουλή των Νέων Αντιπροσώπων. Μπορούμε να συνεχίσουμε να παραπονιόμαστε και να δυσανασχετούμε, όμως η ευθύνη, εν μέρει, πέφτει και στα δικά μας χέρια. Οι εισηγήσεις που έχει προτείνει η Επιτροπή Εσωτερικών στην έκθεση της, όπως η καινοτομία στην ανάπτυξη των νέων οικοδομών, η σταδιακή και δραστική μείωση των κρατικών χρεώσεων που υπάρχουν για την αγοραπωλησία ακινήτων, η προώθηση κινήτρων για ενοικιαγορά είναι πολύ αξιόλογες. Επ΄ ουδενί λόγω οι λύσεις δεν πρέπει να μείνουν στο χαρτί. Θα πρέπει αφενός να μας ενδιαφέρει η εξέλιξη της πιο πάνω θεματικής και αφετέρου να δεσμευτούμε να κάνουμε ότι μπορούμε.
Η δυσαρέσκεια είναι μαζική και μπορούμε να επηρεάσουμε τα κέντρα λήψης αποφάσεων με την δημιουργική μας συμμετοχή στην πολιτική έτσι ώστε να διεκδικήσουμε πιο ευνοικές συνθήκες για την πρόοδο και προπάντων την ευημερία όλων μας.
Όπως έχει πει και ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ «Οι ζωές μας παύουν να υπάρχουν από την στιγμή που μένουμε σιωπηλοί για πράγματα που έχουν σημασία για μας».
Άντρη Νίκου
Μέλος Δημοσιογραφικής Ομάδας 4ης ΒτΝΑ
