Του Νεόφυτου Βασιλείου
Βουλευτής Επ.Παιδείας 2ης Βουλής των Νέων Αντιπροσώπων
Όπως είναι γενικά γνωστό, η παιδεία εξωραΐζει τον άνθρωπο, τον εμπλουτίζει με ποίκιλες γνώσεις και εφόδια για τη ζωή του, εξελίσσοντας τον και καθιστώντας τον ως ένα πλέον ώριμο άτομο, έτοιμο να ενταχθεί ομαλά στο κοινωνικό σύνολο. Το σχολείο αποτελεί ένα σημαντικότατο μέρος της παιδείας καθώς γαλουχεί γνώσεις στον κάθε ένα, σε ένα περιβάλλον στο οποίο ο κάθε ένας οδηγείται σε νέα μονοπάτια γνώσεων με την βοήθεια και την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών. Σε ένα μέρος όπου πρέπει να έχουν ΟΛΟΙ, ελεύθερη πρόσβαση στην γνώση, ανεξαιρέτως φύλου, θρησκείας, ικανοτήτων κ.ο.κ.
Όσο αφορά τον μη διαχωρισμό των μαθητών ανάλογα με τις σωματικές και ψυχικές ικανότητες στο εκπαιδευτικό σύστημα και συγκριμένα στην μαθησιακή διαδικασία, διαδραμάτισε άμεσο ρόλο η Ειδική Αγωγή και η εισαγωγή της στα σχολεία, καθώς και η προσπάθεια τους για την ομαλή κοινωνική τους ένταξη. Σιγά σιγά, άρχισαν να ψηφίζονται, να εφαρμόζονται και να τροποποιούνται- αν και με αργούς ρυθμούς- νομοθεσίες περί Ειδικής Αγωγής και εκπαίδευσης και αποτέλεσε κυριολεκτικά μια χείρα βοήθειας. Να σημειωθεί ότι η Ειδική Aγωγή, αποτελεί ένα μέρος του εκπαιδευτικού συστήματος και όχι την ολότητα του, γιατί δεν αποτελεί μια αντικατάσταση του αλλά την συμπλήρωση, την υποστήριξη και την ενίσχυσή του.
Τα σημερινά παιδιά, που εμπίπτουν στην κατηγορία των ΑμεΑ, θα είναι και αυτοί πολίτες του αύριο. Θα έχουν την ανάγκη να ενταχθούν ομαλά στο κοινωνικό σύνολο. Και πρέπει να επενδύσουμε στα παιδιά. Στα παιδιά του σήμερα. Η καλύτερη επένδυση, χωρίς αμφιβολία για ένα καλύτερο αύριο, είναι στα σημερινά παιδιά του τόπου μας. Με βάση τούτου, το μέλλον και των παιδιών, κυρίως των ΑμεΑ, τίθεται το εξής ερώτημα… Τη στιγμή που οι ανάγκες για την Ειδική Αγωγή είναι αυξημένες – έχοντας αυξημένο αριθμό ατόμων με μαθησιακές δυσκολίες, αύξηση φάσματος αυτισμού και πολλών άλλων ειδικών αναγκών – υπάρχει ικανοποιητική ανταπόκριση σε αυτές στο Εκπαιδευτικό Σχολικό Σύστημα της Κύπρου; Αν υπάρχει όντως πλήρης κάλυψη των αναγκών, αυτές είναι άραγε –τουλάχιστον- ικανοποιητικά αποδοτικές;
Ας παραμείνουμε στο ερώτημα που αφορά στο εάν είναι αποδοτικές. Υπάρχει πλέον σήμερα, επιστημονικά καταρτισμένο προσωπικό της Ειδικής Αγωγής το οποίο εργάζεται στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ο στόχος τους είναι πάντοτε τα υψηλά επίπεδα μαθησιακών αποτελεσμάτων, χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα διδασκαλίας, την τεχνολογία και τους ειδικούς παιδαγωγικούς τρόπους/διαφοροποιήσεις διδασκαλίας που μπορούν να μεταδώσουν επιτυχώς την γνώση, ανάλογα με το είδος της μαθησιακής δυσκολίας/αναπηρίας του κάθε παιδιού στο σχολείο. Ακολουθούν και τηρούν διάφορες νομοθεσίες και ελέγχονται από Ανώτερα Στελέχη του ΥΠΠ, αρμόδια για την Ειδική Αγωγή.
Πέραν τούτου, τον σημαντικό αριθμό επιστημονικά καταρτισμένου προσωπικού Ειδικής Αγωγής για το κάθε παιδί (στις πλείστες φορές για τα Κυπριακά δεδομένα), δεν είναι επαρκή για την επιτυχή φοίτηση του παιδιού. Υπάρχουν και άλλοι βασικοί παράγοντες. Λόγου χάρη, πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη το ότι το κάθε παιδί ανεξαρτήτως από την διαφορετικότητα του (είδος ειδικής ικανότητας), έχει την ανάγκη να νιώθει ότι είναι ενταγμένος στο σχολικό περιβάλλον. Να μπορεί να συνυπάρξει με τους άλλους. Αυτό μπορεί να γίνει, με την αυξημένη του συμμετοχή στις σχολικές δραστηριότητες. Γίνεται αυτό σήμερα στα σχολεία σε ικανοποιητικό βαθμό; Ή μήπως, για ευκολία όλων στο σχολικό χώρο, δεν δίνει κανένας σημασία και θεωρεί την αποχή σε αυτές δεδομένη; Το παιδί ρωτήθηκε ποτέ τι θα ήθελε να κάνει;
Επιπροσθέτως, το παιδί, αφομοιώνει καλύτερα την γνώση, εφόσον συνδεθεί με τον εκπαιδευτή της Ειδικής Αγωγής, ενισχύοντας την σχέση ειδικού παιδαγωγού – μαθητή. Η τυπική σχέση από την αρχή μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς δεν μπορεί να κάνει θαύματα. Σχολείο δεν είναι χώρος που γίνεται μόνο η μετάδοση γνώσης… Στο τέλος του μαθήματος, όπου είναι ανάγκη να υπάρχει μια σύντομη ανακεφαλαίωση για επανάληψη, θα ήταν καλό να υπάρξει και χρόνος για συζήτηση, όσο αφορά τις προσωπικές ανάγκες, το κατά πόσο θεωρεί το ίδιο το παιδί ότι μπορεί να ενταχθεί ομαλά στο σχολικό περιβάλλον και τι θα ήθελε να αλλάξει και να διαφοροποιηθεί. Εφαρμόζεται από όλους αυτό; Αν ναι, πόσο συχνά; Kαι με ποιο τρόπο; Tι γίνεται ακόμη τις ώρες του διαλείμματος; Με ποιους έχει επαφές τότε το παιδί; Αρκετές φορές αυτό είναι σημαντικότερο από ένα κατάλληλα διαμορφωμένο μάθημα βάση τις ειδικές ανάγκες του παιδιού. Δεν αρκούν προφανώς μόνο τα ειδικά μεταπτυχιακά διπλώματα, η τεχνολογία στην μαθησιακή διαδικασία και όλες οι σχετικές νομοθεσίες και τροποποιήσεις που αφορούν την Ειδική Αγωγή.
Πρέπει να υπάρξει η θετική συμβολή όλων των σχετικών φορέων, πρέπει να επενδύσουμε στην αναβάθμιση της Ειδικής Αγωγής πάντοτε προς όφελος του παιδιού. Είναι σημαντικό οι ειδικοί παιδαγωγοί να μπορέσουν να συνεργαστούν άριστα με τα παιδιά, νιώθοντας ότι προσφέρουν ικανοποιητικά αποτελέσματα ως προς την μετάδοση γνώσης και ως προς την συνεργασία με αυτά. Πρέπει ακόμα, γενικότερα να αγωνιστούμε για την δημοκρατική ένταξη των παιδιών με αναπηρίες στα σχολεία. Να καταρρίψουμε τους φραγμούς και τις οπισθοδρομικές τάσεις όσο αφορά την μη αναμενόμενη επιτυχή φοίτηση ή ακόμα και στη μη αναμενόμενη μέγιστη απόδοση στα μαθησιακά αποτελέσματα, λόγω της αναπηρίας. Σήμερα, αρκετά ΑμεΑ αποφοιτούν από σχολές της Τριτοβάθμιας, αποκτώντας μεταπτυχιακά και διδακτορικά διπλώματα. Υπάρχει όμως, συνεχής ανάγκη για αναβάθμιση, καλυτέρευση, βελτίωση, αν και δεν μπορούμε να επιτύχουμε στο τέλειο σύστημα της Ειδικής Αγωγής, ας παλέψουμε τουλάχιστο στο να το φτάσουμε.
Πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τέτοιες καταστάσεις και να αποτελέσουμε καταλυτικό παράγοντα όχι μόνο φυσικά στα περί Ειδικής Αγωγής αλλά και στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τα παιδιά, κυρίως μέσω της παιδείας.
Εν κατακλείδι, ο κύριος σκοπός του άρθρου δεν είναι να θίξει με οποιοδήποτε άμεσο/ έμμεσο τρόπο τους όποιους υπαίτιους που σχετίζονται με όποιον τρόπο στην μαθησιακή διαδικασία των παιδιών με ειδικές ικανότητες, αλλά να δοθεί το μήνυμα ότι πρέπει να ενισχυθούν οι προσπάθειες για την επιτυχή φοίτηση. Οι προσωπικές προσπάθειες του κάθε εκπαιδευτικού και των συντονιστών της Ειδικής Αγωγής. Η θέληση τους δηλαδή, για μια πραγματική βοήθεια, πάντοτε στα δημοκρατικά πλαίσια. Και αυτό, διότι είναι φανερό ότι δεν επαρκεί μια τυπική εφαρμογή των όποιων σχετικών νομοθεσιών που αφορούν την Ειδική Αγωγή στο Κυπριακό εκπαιδευτικό μας σύστημα ή η απλή μετάδοση γνώσης. Δεν χρειάζονται άπειρες στατιστικές αναλύσεις ή οι υπερβολικοί έλεγχοι στις αποδόσεις των παιδιών με αναπηρίες για να μας το αποδείξουν αυτό.
Αποποίηση Ευθύνης
